Dưới đây, cùng bongdalu tìm hiểu về Fantasista là gì và vị thế của họ trong bóng đá hiện đại ngày nay.
Nhắc đến những cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất trong lịch sử, tuyệt nhiên trong tâm trí người hâm mộ sẽ nghĩ ngay về những cái tên Pele, Maradona, Messi, Ronaldo, Johan Cruyff, Zinedine Zidane… Bạn biết điểm chung của họ là gì không?
Đây đều là những cầu thủ hào hoa bậc nhất giới túc cầu, gắn liền với những pha bóng ma thuật làm mê hoặc người xem. Và dù ở thời đại nào đi nữa, bóng đá thế giới vẫn luôn sở hữu những Fantasista vĩ đại như thế.
Fantasista là gì trong bóng đá?
Ý là một trong những quốc gia cuồng nhiệt nhất trên thế giới, người hâm mộ nơi đây xem bóng đá như một thứ tôn giáo. Chẳng thế mà từ điển bóng đá đương đại có vô số những thuật ngữ được bắt nguồn từ đất nước xinh đẹp này, nổi tiếng như Trequartista, Regista, Mezz’alla…
Fantasista là một trong số đó, thuật ngữ đặc sệt chất Ý này được định nghĩa là những nhân tố kiệt xuất trên hàng công, là loại cầu thủ có thể làm dậy sóng cầu trường với đôi chân ma thuật của mình.
Trong một đội bóng, Fantasista chính là ngôi sao sáng nhất, luôn thu hút “mọi hào quang” về mình mỗi khi sảy bước trên sân cỏ. Họ là những cá nhân có kỹ thuật thượng thừa, khả năng đi bóng khéo léo, phối hợp đồng đội hay đặc biệt luôn đặt dấu ấn của mình bằng những bàn thắng.
Một tố chất đặc biệt nổi bật khi nhắc đến những Fantasista là gì chính là khả năng thay đổi cục diện trận đấu chỉ bằng một đường chuyền, một pha đi bóng lắt léo hay một cú sút từ xa.
Cái hay của những Fantasista là truyền cảm hứng chơi bóng cho cả đội bóng, là người có thể kéo cả tập thể đi lên nhờ bộ kỹ năng độc nhất vô nhị của mình.
Rõ ràng dạng cầu thủ mang tố chất của một Fantasista “nguyên vẹn” không nhiều, những Roberto Baggio, Diego Maradona, Zinedine Zidane, Francesco Totti, Alessandro Del Piero,… họ đều là những tài năng thiên bẩm trăm năm có một.
Vị trí trên sân của những Fantasista là gì?
Nhiều tờ báo Việt Nam khi nói về Fantasista là gì thường dùng cụm từ “số 10 cổ điển” nhưng nó không hoàn toàn chính xác.
Thực tế, Trequartista mới là một “số 10 cổ điển” nguyên bản, bởi Trequartista dịch sát nghĩa trong tiếng Ý là “ba phần tư” – ngụ ý vị trí giữa tiền vệ và tiền đạo.
Điểm giống nhau giữa Fantasista và Trequartista, họ đều là những thiên tài trên sân bóng, mang một lối chơi tự do và có thể đặt sức ảnh hưởng rất lớn lên mặt trận tấn công từ việc tổ chức lối chơi, kiến tạo hay ghi bàn. Nói cách khác, họ là trung tâm của một đội bóng, là chân sút thượng hạng mang nhãn quan của một cầu thủ kiến thiết tài ba.
Với riêng Fantasista, dù cũng được gắn liền với hình ảnh chiếc áo số 10 vĩ đại, nhưng vị trí của họ trên sân không phải lúc nào cũng là “số 10”, đôi khi họ có thể chơi như một “số 9” trung phong cắm, hoặc có lúc lùi sâu về hàng tiền vệ để kéo bóng như “số 8”, điều tiết nhịp chơi như một “số 6” nhạc trưởng.
Cái hay của những Fantasista là khả năng đọc trận đấu cực tốt, đến mức họ biết mình cần phải đứng ở đâu, di chuyển đến vị trí nào để có thể tác động lớn nhất vào trận đấu. “Tự do về mặt vị trí” chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa Fantasista và Trequartista.
Trong bài luận văn tiến sĩ của Roberto Mancini (cựu HLV Manchester City và ĐTQG Italia), khi giải thích về Fantasista là gì. Ông nói:
“Fantasista thường hoặc gần như là một trequartista, nhưng trequartista không phải lúc nào cũng là một fantasista. Simone Perrotta, Thiago Motta, là một trong những cầu thủ được xếp vào dạng trequartista nhưng họ không phải fantasista.”
Những tố chất làm nên một Fantasista
Ở Ý, fantasista là một biểu tượng của bóng đá đẹp, là “nhà thơ” trên sân cỏ và mọi cậu bé đến từ đất nước hình chiếc ủng đều mơ ước được mặc chiếc áo số 10 trên lưng.
Điều khác biệt giữa fantasista với trequartista truyền thống là sự kết hợp của:
- Nhãn quan chiến thuật sắc bén: Fantasista được định nghĩa là người có khả năng đọc trận đấu, chọn vị trí cực tốt, đưa ra quyết định mở khóa những tình huống, đánh lừa đối phương, bộ não của anh ta cũng rất nhạy bén trong việc tiên đoán trước điều gì có thể xảy ra trong khoảnh khắc sắp tới.
- Kỹ thuật cá nhân ở mức thượng thặng: Các Fantasista gần như có thể làm mọi thứ với trái bóng theo ý của anh ta nhờ khả năng kiểm soát bóng trong không gian hẹp, rê bóng, chuyền bóng, dứt điểm tuyệt vời. Đôi khi chỉ cần một cú xoay người là đã có thể tạo đột biến. Họ là những nghệ sĩ sân cỏ và mang đến nhiều cảm xúc nhất trên sân.
- Chơi tự do, không gò bó vào một vị trí cụ thể trên sân: Đôi khi các Fantasista chơi như một số 9, số 10, hoặc nhiều lúc là số 9 rưỡi. Vai trò của anh ta là tìm kiếm khoảng trống ở hàng phòng ngự của đối thủ, tìm cách tác động lớn nhất vào trận đấu nhờ bộ kỹ năng thiên tài của mình.
Nói về Fantasista là gì, hẳn những ai yêu bóng đá ở thế hệ 8x, 9x đời đầu là những người may mắn khi được thưởng thức màn trình diễn tuyệt hảo của những Diego Maradona, Zinedine Zidane, Michel Platini, Dennis Bergkamp, Roberto Baggio, Del Piero…
Đáng tiếc thay, với sự thay đổi của thời cuộc khi các đội bóng chơi thận trọng hơn và đề cao tính tập thể, những fantasista cổ điển ngày ấy gần như biến mất. Thiếu họ, bóng đá đương đại như thiếu đi nàng thơ trên những thảm cỏ xanh.
Calcio Italia với những Fantasista vĩ đại
Xét về mặt lịch sử, Calcio Italia là quốc gia nổi tiếng với việc sản sinh những hậu vệ kiệt xuất, là nơi khai sinh lối đá phòng ngự trứ danh Catenaccio, ấy vậy mà, dù trong giai đoạn nào của thời cuộc, bóng đá xứ sở mỳ ống cũng có cho riêng mình những Fantasista kiệt xuất.
Nếu người Brazil sở hữu những Pele, Garrincha, Neymar, người Argentina nổi danh cùng 2 fantasista kiệt xuất Diego Maradona, Lionel Messi, người Hà Lan có Johan Cruyff thì người Italia tự hào là nơi khai sinh ra thuật ngữ Fantasista là gì và làm rạng danh tên tuổi ấy với những huyền thoại Roberto Baggio, Gianfranco Zola, Paolo Rossi, Francesco Totti hay Alessandro Del Piero,…
Thập niên 1990 chứng kiến giai đoạn cực thịnh của bóng đá Italia với hàng loạt những ngôi sao sáng giá nhất thế giới túc cầu tề tựu về đây. Là giải đấu số 1 hành tinh thời điểm ấy cùng với nhóm “7 chị em” xưng bá châu Âu, bóng đá xứ sở mì ống vì thế gần như thu hút mọi ánh hào quang về mình.
Trong nhiều năm liên tiếp, các CLB đến từ Serie A luôn thể hiện sự thống trị tại đấu trường châu lục, với AC Milan và Juventus là 2 tập thể ấn tượng nhất thường xuyên góp mặt trong trận chung kết UEFA Champions League.
Những vinh quang, danh hiệu, những ngôi sao tên tuổi và các HLV vĩ đại đã tạo nên vị thế số 1 cho Calcio Italia và tất nhiên không thế thiếu là những biểu tượng ở vị trí Fantasista, những cái tên mang đến cảm xúc, niềm vui và sự quyến rũ bất tận trên sân cỏ.
Dấu ấn của Fantasista tại ĐTQG Italia
Ở cấp độ ĐTQG, trong thời kỳ bóng đá còn sơ khai, Azzurri đăng quang chức vô địch thế giới vào các năm 1934, 1938 với dấu ấn đậm nét của huyền thoại Giuseppe Meazza. Nhưng đó là giai đoạn chiến thuật bóng đá còn chưa được định hình rõ ràng và thuật ngữ Fantasista là gì còn chưa được biết đến.
Đến với hai chức vô địch World Cup 1982 và 2006, đấy là lúc các Fantasista thể hiện rõ nét nhất tầm ảnh hưởng ở đội bóng thiên thanh. Đó là Paolo Rossi tại Espana 82 và Totti, Del Piero tại World Cup 2006.
Còn nhớ tại giải đấu trên đất Tây Ban Nha, Paolo Rossi với cú hat-trick thần thánh của mình đã thổi bay thế hệ vàng của bóng đá Brazil trong trận bán kết, đưa Italia vào đến trận đấu cuối cùng và sau đó giành chức vô địch.
Quay lại trận bán kết World Cup 1982, tập thể Brazil ngày ấy được cho là bất khả chiến bại với nhà hiền triết Zico trong đội hình, kết hợp cùng những Falcao, Cerezo, Socrates tạo nên bộ tứ huyền ảo trên hàng công.
Selecao mạnh đến mức áp đảo, vùi dập mọi đối thủ trên đường đi đến trận bán kết, kể cả đó có là nhà đương kim vô địch Argentina. Không thể ngờ là tập thể hùng mạnh ấy phải khuất phục trước Italia đầy bản lĩnh và sự tỏa sáng của Fantasista Paolo Rossi.
24 năm sau, tại World Cup 2006, Italia một lần nữa đăng quang với sự tỏa sáng của hai Fantasista là gì khác, họ là Francesco Totti và Alessandro Del Piero.
Totti, với bản lĩnh và tầm ảnh hưởng của mình, đã là trụ cột trong lối chơi của đội tuyển Italia. Hoàng tử thành Rome sở hữu lối đá cực kỳ thông minh, có thể tạo ra nhiều cơ hội ghi bàn cho đồng đội và biết cách ghi những bàn thắng quan trọng.
Đồng đội của anh trên hàng công, Del Piero là mẫu tiền đạo có khả năng dứt điểm lạnh lùng, chính xác trong những thời khắc quyết định. Những pha xử lý thông minh, ra quyết định nhanh gọn là những nét đầy thu hút trong lối chơi của Alessandro.
Thừa hưởng chiếc áo số 10 từ Roberto Baggio trong màu áo Juventus cũng như tại đội tuyển Italia, nhưng may mắn hơn người tiền bối, Del Piero có thể cùng ĐTQG nước này chạm tay vào chức vô địch World Cup.
Cả Del Piero, Totti và Paolo Rossi, họ đều là những Fantasista tài hoa bậc nhất, và thường xuyên xuất hiện trong những cuộc tranh luận liệu ai là người xuất sắc nhất. Bỏ qua những bàn thắng, bỏ qua những đường chuyền, bỏ qua những cuộc tranh luận, rõ ràng di sản cả ba để lại cho bóng đá Italia là không thể nào đong đếm.
Lời kết
Trên đây là những giải đáp chi tiết về Fantasista là gì trong bóng đá. Dù bóng đá hiện đại là nơi đề cao tinh thần đồng đội và tôn vinh sự hiệu quả, nhưng không ngoa khi nói những Fantasista mới là người mang lại cảm xúc và gần như hội tụ toàn bộ những nét hấp dẫn của môn thể thao vua.
Nhiều người nói Fantasista đã “chết” từ cách đây thập kỷ, nhưng khi bước chạy của những đôi chân ma thuật như Neymar, Cristiano Ronaldo, Lionel Messi còn tồn tại, bóng đá sẽ không bao giờ trở nên nhàm chán.
Cảm ơn quý độc giả đã đồng hành cùng tạp chí soi kèo bóng đá plus trong chủ đề lần này. Hãy lưu lại ngay website để ủng hộ đội ngũ sản xuất nội dung của chúng tôi. Xin chào và hẹn gặp lại ở những bài viết hấp dẫn sắp tới.